.jpg){kind=small}
Wat is er te doen in het zuidoosten van Friesland? Wij ontdekten dat dit relatief onbekende gebied bezaaid is met prachtige natuur, rust en ruimte. Zuidoost Friesland blijkt perfect voor een (heel betaalbaar) lang weekend of week weg! Tussen Frankrijk en Egypte, Bakkeveen, Nationaal Park Drents-Friese Wold en Nationaal Park Alde Feanen… In dit artikel vertel ik er meer over.
Friesland is bij veel mensen vooral bekend vanwege de aparte taal en de Elfstedentocht. De pittoreske stadjes die daarbij worden aangedaan, liggen vooral in het westelijke helft van de provincie. Dit artikel gaat over het zuidoostelijke deel van Friesland.
In dit artikel
Zuidoost Friesland
Friesland (Fryslân) huisvest maar liefst 4 van de 20 nationale parken van Nederland en 12 Natura 2000 gebieden. Wij hebben Zuidoost Friesland ontdekt vanuit Hoornsterzwaag, wat precies tussen twee Nationaal Parken ligt, namelijk de Alde Feanen en het Drents-Friese Wold. Bovendien is Bakkeveen dichtbij, waar mijn opa en oma uit Enkhuizen vroeger altijd op vakantie gingen. Er zijn talloze wandel-, fiets- en ruiterroutes in Zuidoost Friesland. Ideaal dus voor en combinatie actief, rust en natuur.
Of ontdek deze waterrijke omgeving op z’n Fries: per boot. Misschien heb je wel eens van skûtsjesilen gehoord? Een skûtsje (‘schuitje’) is een houten of stalen Friese tjalk. Dit boottype werd vroeger vooral gebruikt om mest, aardappelen en andere goederen door de binnenwateren van Friesland te vervoeren. Tegenwoordig worden deze authentieke boten vooral voor het plezier ingezet. Er zijn ook skûtsjesilen wedstrijden (‘schuitje zeilen’) in Friesland.
En wist je dat Friesland een eigen paardenras heeft? Zo mooi!
Willemstad en Moskou… in Friesland!
In Friesland worden plaatsnamen vaak in de twee erkende talen uitgedrukt: in het Fries en in het Nederlands. Een aantal gemeentes in Zuidoost Friesland hebben humor. Zij hebben een aantal straten genoemd naar steden of landen elders ter wereld. Zo kun je in Zuidoost Friesland bijvoorbeeld in één dag tussen Egypte en Frankrijk wandelen.
En als je wilt, kun je dezelfde dag ook nog Moskou, Petersburg, Canada en Willemstad bezoeken! Geinig toch? Nog een beetje buitenlandgevoel tijdens de Coronacrisis. Ik zou zeggen: maak er een leuke roadtrip van! Hier vind je bijvoorbeeld een routebeschrijving van 68 km, die je met de auto, motor of scooter kunt doen. Voor locaties van deze straten zie de kaart onderaan dit artikel.
Tussen Egypte en Frankrijk
De wandelroute Tussen Egypte en Frankrijk is een aanrader. Deze start bij het parkeerterrein naast Café-Restaurant Boszicht aan de Bovenweg 26 (N351) in Nijeberkoop. Al kijkend naar de weg, met je rug naar de parkeerplaats, ga je rechts richting Landgoed Boschhoeve. Zie ook het bruin-witte ANWB routebordje op de lantaarnpaal voor richtingaanwijzing.
De cultuurhistorische wandeling Tussen Egypte en Frankrijk route combineert jonge natuur met oude verhalen. Zo passeer je het verdwenen dorp Middelburen, de voormalige dorpsstraat en een oude begraafplaats met klokkenstoel. De wandelroute kruist Frankrijk, een weg tussen Nijeberkoop richting Elsloo. Egypte, een oude weg van Elsloo naar Jubbega en deels nieuwe ruilverkavelingsweg, doorkruist het landgoed.
Landgoed Boschhoeve biedt een grote diversiteit, zoals lanen, houtwallen, bossen, heide en poelen. Reeën, dassen, heidekikkers, de adder en de ringslag komen hier voor. Het landgoed is ca. 300 jaar oud en ca. 177 ha groot, gelegen tussen het riviertje de Linde en het Tjongerkanaal. Op de boerderij worden koeien en varkens op biologische wijze gehouden. Varkens scharrelen ook rond in het bos!
De route Tussen Egypte en Frankrijk gaat door stukken bos, langs boerderijen en uitgestrekte landerijen. Trek je waterdichte wandelschoenen of laarzen aan, want het kan op sommige stukken behoorlijk drassig zijn, zeker op of na een regenachtige dag. Ondanks de ANWB bordjes is de route op de ANWB-website niet te vinden, wel bij RouteYou, maar de bordjes wijzen goed de weg. Op het informatiebord bij Café-Restaurant Boszicht staat dat de route 6,5 km is, maar bij nameting blijkt deze meer rond de 8.5 km te zijn.
Felida Big Cat Sanctuary
Tip: net iets buiten de wandelroute Tussen Egypte en Frankrijk zit eveneens in het dorp Nijeberkoop ook de stichting Felida Big Cat Sanctuary. Hier worden grote katachtigen opgevangen, die in het buitenland gered en getraumatiseerd zijn. Leeuwen, tijgers, etc.
Als VIP-dierverzorger-voor-een-dag kun je hier voor €250 deze magnifieke dieren helpen verzorgen. Nog enkele data in juli 2021 beschikbaar. Gewoon een financiële donatie is natuurlijk ook welkom.
Nationaal Park Drents-Friese Wold
Het Nationaal Park Drents-Friese Wold is één van de grootste bos- en natuurgebieden van Nederland. Het ligt deels in zuidoost Friesland en deels in noordwest Drenthe. Persoonlijk vind ik het Drents-Friese Wold één van de mooiste Nationaal Parken van Nederland, naast Nationaal Park Drentsche Aa. En dat ondanks de regen op een zondagmiddag in maart.
Het Nationaal Park Drents-Friese Wold is enorm afwisselend. Je loopt door een bonte schakering van landschappen. Kronkelende zandpaden leiden langs bos, heide, mos, duinen met stuifzand, vennetjes, etc. Wij parkeerden bij het Buitencentrum Drents-Friese Wold, ten westen van Appelscha. Naast onderstaande wandelroutes zijn er ook verharde fietspaden en ruiterpaden.
Wandelroutes NP Drents-Friese Wold
- Terwisscha wandeling 5,6 km (wit)
- De Bult wandeling 6 km (rood)
- Grote bos en duin wandeling 11 km
- Natte Neuzen route 7,3 km
- Familiepad 2,2 km
Wij volgden de Terwisscha wandelroute. De bewegwijzering start een paar honderd meter vanaf het bezoekerscentrum. Voor wie meer tijd en puf heeft: de Terwisscha route (wit) is te combineren met de Kale Duinen wandelroute (rood). Op de route staan overstappunt borden. Bij overstap van de Terwisscha route naar de Kale Duinen (Aekingerzand) wandelroute wordt de totale afstand verlengd tot ca. 10 km.
Parkeren, paarden & honden
Je zou de Terwisscha wandeling ook kunnen starten vanaf de paardentrailerparkeerplaats aan de Canada. Of de Kale Duinen wandeling starten vanaf Parkeerplaats Canadameer en Aekingerzand (Kale Duinen). Keuze genoeg! Voor een buitenrit in NP Drents-Friese Wold, neem contact op met Manege Recreatie Centrum Appelscha (RCA) of Ludanchelo Hoeve in Wateren. Bij De Reeënwissel in Hoogersmilde kun je zowel kamperen als buitenritten maken richting Nationaal Park Drents-Friese Wold.
Een deel van het gebied is niet toegestaan voor honden van 1 maart tot 1 september. Dit vanwege de schapen die lammeren krijgen en vogels die hun jongen groot brengen. In het begrazingsgebied zijn honden van 15 maart tot 15 augustus niet welkom. Dit staat aangegeven op bordjes. Hondeneigenaren kunnen het beste de Natte Neuzen route lopen. Houdt minimaal 25 meter afstand van runderen.
Bakkeveense duinen
Bakkeveen is een gezellig, centraal gelegen dorp omgeven door natuur. Niet gek dat recreanten deze plaats wel weten te vinden. Ten noorden van het dorp, tussen de straten Mjumsterwei en de Nije Drintse wei, liggen de Bakkefaensterdunen, oftewel de Bakkeveense duinen.
In dit mooie natuurgebied kun je verschillende routes lopen:
- Rode route 3.5 km – Bakkeveense duinen
- Blauwe route 1.5 km – Bakkeveense duinen (rolstoelvriendelijk)
- Gele route 4.5 km – Heide fan Allardseach
- Groene route 8 km – combi van bovenstaande plus de Pûperdobbe
Het overkoepelende natuurgebied heet It Mandefjild. Een langgerekt Natura-2000 gebied, rijk aan heidevelden, bossen, zandvlaktes en zogenaamde dobben (poel of waterplas). Zelfs op een druilerige dag in maart is het hier mooi wandelen. Al kan ik me zo voorstellen dat het hier eind augustus, wanneer de heide prachtig paars bloeit, helemaal prachtig moet zijn. Wij hadden wel het geluk om hier een groep Exmoorpony’s tegen te komen. Ook leven hier Drentse heideschapen.
Parkeren Bakkeveense duinen
Onderweg naar de parkeerplaats bij de schaapskooi passeert een groep jonge reeën ons halverwege de Mjumsterwei. Voor de rode, blauwe en groene routes kun je ook parkeren bij de zuidwestpunt van de Bakkeveense heide, aan de rand van het dorp.
Een andere parkeergelegenheid voor de gele en groene route vind je naast Restaurant & Camping De Drie Provinciën. Deze ligt precies op de grens Friesland en Drenthe en is genomineerd voor Camping van het Jaar 2021. Op het terras kun je gezellig lunchen, dineren of even wat drinken.
Als je ergens It Fryske Gea ziet staan en denkt: wat is dat? Deze provinciale vereniging beheert >50 natuurgebieden in Friesland.
Cavia Opvang Bakkeveen
In Bakkeveen zit het hoofdkantoor van de Stichting Cavia Opvang. Mocht je altijd al een cavia willen hebben, haal deze dan alsjeblieft niet uit de dierenwinkel, maar uit een opvang als deze! Mijn zusje haalt haar cavia’s hier ook vandaan. De stichting dient tevens als logeeradres voor tijdens de vakanties.
Nationaal Park Alde Feanen
Nationaal Park Alde Feanen is misschien wel één van de minst bekende nationaal parken van Nederland. Al was het al omdat veel mensen niet weten hoe ze de naam uit moeten spreken? Aan de grootte of de locatie kan het niet liggen; 2.300 ha midden in Friesland, tussen Leeuwarden, Heerenveen en Drachten.
Qua locatie valt Nationaal Park Alde Feanen misschien eigenlijk net een beetje buiten de noemer Zuidoost Friesland. Maar wanneer je in Hoornsterzwaag of Bakkeveen verblijft, is dit een plek die je niet wilt missen. Zeker op een zonnige dag niet. Het aanbod aan flora en fauna is meer dan de moeite waard, met >100 vogelsoorten (waaronder de zeearend) en reeën bijvoorbeeld. Er zijn een aantal vogelkijkhutten verspreid door het gebied. En veel molens! Typisch Hollands ehhh… Fries.
De charme van NP Alde Feanen
Nationaal Park Alde Feanen is een Natura-2000 gebied. Uitgestrekte waterwegen en groene landerijen wisselen elkaar af. Laat in het voorjaar en de zomer kleurt het hier vooral groen, in het najaar en winter overwegend bruin met riet. Met zonsondergang zie je hier prachtige reflectie op het water. Je kunt gaan fietsen en/of wandelen. In de donkere maanden kan het drassig en guur zijn, dus pas je kleding en schoeisel daarop aan. Wandelmogelijkheden zijn het beste aan de oostzijde.
Op een (bijna) windstille, zonnige dag – ‘t liefst per boot, kano, kajak of SUP – zal Nationaal Park Alde Feanen met gemak je hart veroveren. Wat een verborgen juweeltje.
Earnewâld
In de plaats Earnewâld zit het bezoekerscentrum van Nationaal Park Alde Feanen. Parkeren bij parkeerplaats het wijd (it wiid). Aan die kant zitten ook: camping, vakantiepark, zwemstrand en waterspeelplaats.
Ga met de pond (of rij om) naar de overkant van het water. Bijvoorbeeld voor een bezoek aan één van de horecagelegenheden. Hotel Princenhof zit hier direct aan het water en heeft een terras. Aan deze kant zitten ook Westerdijk en Hollema. Daar kun je een (motor)boot, sloep, kano en fietsen huren. En er is een klein museum.
Meer wandelen in Zuidoost Friesland
Naast voornoemde plekken is er zeker nog meer te zien in Zuidoost Friesland en omgeving. Voor ons volgende bezoek staan in ieder geval de volgende wandelingen nog op ons to-do-lijstje:
- Donkerbroek: De Wandelbos (3.5 km, rode route)
- Wallekbosk (4.4 km)
- Delleboersterheide (6 tot 13 km)
- Duurwouderheide (8 km) i.c.m. ’t Oude Bosch (5 km)
- Flochteloërveen (3.8 km)
- Meerdere wandelroutes in NP Alde Feanen
Vlakbij het Nationaal Park Drents-Friese Wold ligt Appelscha. Daar zijn relatief veel campings en er is veel te doen, zoals het Laco bosbad, de Bosbergtoren beklimmen, (midget)golf, speeltuin, etc. Ook zijn er in Appelscha een paar fijne restaurants (zie kaart). En net over de grens in Drenthe heb je het Belevingspad Hoogersmilde.
Daarnaast zou ik je aanraden om één van de sauna’s in deze regio te bezoeken. De dichtstbijzijnde is Sauna Het Friese Woud in Boijl (zie kaart hieronder voor locatie).
B&B Efkesutfanhuzje
Zelden was accommodatie zo’n hoogtepunt als dit keer in Zuidoost Friesland. Weer of geen weer, bij B&B Efkesutfanhuzje zit je sowieso top. Stenen huisje met eigen tuin en alles erop en eraan, haardje aan. Keuken, woonkamer, eettafel, badkamer en twee slaapkamers boven. Vrij uitzicht, super schattige schapen, kippen, katten en twee honden. En dat voor een hele vriendelijke prijs: € 82,50 p/n excl. ontbijt (min. 2 nachten), welk tarief lager wordt wanneer je langer blijft. Bekijk tarieven.
De van oorsprong Haagse Monique en Jacques zijn super lieve eigenaren, die veel liefde en aandacht in hun B&B stoppen. Zij willen het hun gasten duidelijk naar de zin maken en maken graag een gezellig praatje. Buiten staan meerdere tuinmeubels en binnen voelt de sfeer als een warme deken.
Houtkachel aan, schapen beeldjes en knuffels, verse tulpen, verse eitjes van de kippen, muffins op een schaaltje, chocolade paaseitjes, gekoelde gratis drankjes in de koelkast… Je zal tijd te kort komen. Minimaal verblijf 2 nachten.
B&B Efkesutfanhuzje is één van de aller fijnste accommodatie waar we ooit geweest zijn in Nederland. Wij komen zeker terug!
B&B alternatief
Mocht B&B Efkesutfanhuzje nou vol zijn op de door jou gewenste data, dan is B&B De Winkeljuffer wellicht een alternatieve optie voor je. Deze sfeervolle B&B zit in de voormalige dorpsbakkerij in Bakkeveen. Appartement van 40m2 met keuken, badkamer, wasmachine, eettafel, bank, twee losse bedden, etc. En de prijs is hier ook niet gek: vanaf € 75 per nacht excl. ontbijt.
Kaart Zuidoost Friesland
Deze kaart bevat plaatsen en plekjes die in dit artikel genoemd worden (en meer). Deze is ‘smartphone vriendelijk’; je kunt ‘m gemakkelijk gebruiken via de app Google Maps. Klik op de pictogram linksboven om het menu te openen en de categorieën te kunnen zien. Om de kaart aan te passen aan je eigen voorkeuren en interesses, (de)selecteer een categorie. Via Google Drive kun je de kaart kopiëren naar jouw eigen My Google Maps account.
Ik hoop dat je dit artikel interessant vond en dat het je zal inspireren om Zuidoost Friesland te gaan ontdekken. Tussen Frankrijk en Egypte, Bakkeveen, Nationaal Park Drents-Friese Wold en Nationaal Park Alde Feanen, stuk voor stuk prachtige gebieden waar je kunt genieten van rust, ruimte en natuur. Laat gerust onder dit artikel een reactie achter, ook als je een vraag of aanvullende tip hebt. Ik wens je alvast heel veel plezier tijdens jouw bezoek aan Zuidoost Friesland!
Op deze website vind je nog meer artikelen over Friesland:
- Alternatieve Elfstedentocht: combineer varen, fietsen en wandelen
- Noordelijke Elfstedenvaarroute met elektrosloep vanaf Aldtsjerk
- Wijndomein De Heidepleats in Sint Nicolaasga: Friese wijngaard met B&B
Lees meer artikelen over Nederland in de Nederland Blog Archieven.
Dit artikel bevat zogenaamde ‘affiliate links’. Het kost jou niets extra wanneer je via zo’n affiliate link iets bestelt of boekt! Affiliate partners belonen mij met een kleine commissie voor het maken van nuttige connecties tussen kopers en hun service of product (die ik aanraad op basis van persoonlijke ervaring, anders zet ik het er niet in). Dit helpt om de kosten van deze website te dekken. Zie het als een compliment voor mijn werk. Voor meer informatie kijk hier.
Laatst bijgewerkt op 03/31/2022 door Elisa Flitter Fever
