Oeganda en Gambia: vergelijk twee toffe Afrikaanse reisbestemmingen

2,6K

Oeganda en Gambia zijn twee populaire Afrikaanse reisbestemmingen, die ik allebei afgelopen jaar (2022) bezocht. En dan ga je toch vergelijken. Voor wie nog niet zo bekend is met Afrika, lijken dit op het eerste gezicht misschien twee soortgelijke, Afrikaanse landen. In dit artikel vertel ik je wat in mijn beleving de verschillen en de overeenkomsten tussen Oeganda en Gambia zijn. Inclusief nuttige tips en informatie over deze prachtige landen, mocht je Oeganda en/of Gambia overwegen als reisbestemming.

Ligging en landschap

Oeganda ligt in Centraal Oost Afrika, ingeklemd tussen Zuid-Soedan in het noorden, de Democratische Republiek Congo in het westen, Kenia in het oosten, Tanzania en Rwanda in het zuiden. Oeganda wordt ook wel de Parel van Afrika genoemd. En dat snap ik! Geweldig mooi land.

Gambia ligt in West Afrika, aan de Atlantische Ocean. Buurland Senegal omringt Gambia volledig. Ze noemen Senegal ook wel de mond en Gambia de tong, vanwege de langgerekte vorm. Gambia heeft als bijnaam The Smiling Coast of West Afrika. En ook dat snap ik; je ziet veel blije gezichten in Gambia.

Daar waar Gambia ongeveer net zo vlak is als Nederland, is Oeganda deels flink bergachtig. Er zijn theevelden en haast ondoordringbare regenwouden. In de zuidwest grensstreek met Congo en Rwanda leven de berggorilla’s. Oeganda is groener dan Gambia en zeer vruchtbaar. Niemand in Oeganda hoeft honger te lijden; de meeste Oegandezen hebben een stuk land waar ze op terug kunnen vallen om zelf eten te verbouwen. In het noorden heerst er nog wel eens droogte.

Klimaat

In Oeganda heb je twee regenseizoenen, van maart tot mei en van oktober tot november. Op plekken als Entebbe en Murchison Falls National Park (NP) was de temperatuur medio september overdag aangenaam warm (27°C), ‘s avonds koelt het wel af (16°C). In de bergen voelt het dan al een stuk kouder en hebben we zelfs met sokken, lange broek en trui bij de openhaard gezeten. De zomermaanden (medio juni tot medio september) en december zijn in Oeganda hoogseizoen, de andere maanden zijn rustiger. Regen en modder maakt een gorilla tracking extra uitdagend.

In Gambia valt het regenseizoen van juni t/m oktober. Vooral juli en augustus zijn zweterig en nat, met kans op overstromingen. Vooral in onze wintermaanden is het heerlijk vertoeven in Gambia. Met temperaturen tussen de 26 en 35 graden Celsius warm genoeg om op het strand te liggen. Een droge warmte waardoor dingen ondernemen ook aangenaam blijft. ’s Avonds koelt het lekker af. Neem een vestje/jasje mee voor eventuele winderige avonden en ochtenden, dan kan het wat fris zijn.

Wildlife

Oeganda is er paradijs voor wildlife liefhebbers. Murchison Falls was mijn favoriete National Park. Er zijn zoveel dieren, alsof ze de Ark van Noach hier hebben losgelaten! Berggorilla’s, chimpansees, diverse andere apensoorten, vogelsoorten, antilopen, giraffes, neushoorns, olifanten, nijlpaarden, leeuwen, luipaarden, zebra’s, zwijnen, etc. Op dit vlak kan Gambia simpelweg niet aan Oeganda tippen.

In Gambia komen ook nijlpaarden voor, in River Gambia National Park nabij Georgetown. Alleen zijn ze moeilijker te spotten dan in Oeganda. Gambia heeft ook veel vogels; net als in Oeganda, komt hier ook de prachtige Kingfisher voor.

Op Baboon Island nabij Georgetown leven 142 chimpansees, die oorspronkelijk niet in Gambia voorkomen. In beslag genomen chimpansees krijgen hier een leven in het wild terug. Wel worden ze per boot regelmatig bijgevoerd en ontwormd. Chimpansees spotten in Gambia is makkelijker dan Oeganda. In Kibale is het een mud race meets obstacle run.

Ander groot wild komt al sinds de jaren vijftig niet meer voor in Gambia. Dit als gevolg van o.a. jacht en natuurbranden. Mocht je toch graag giraffes, zebra’s of een eenzame witte neushoorn willen zien, dan kun je een dagtrip naar Fathala Wildlife Reserve in Senegal overwegen. Deze ligt op enkele kilometers van de grens met Gambia. Vermijd in ieder geval de leeuwenwandeling à EUR 640 p.p. Let op: Senegal vereist een Gele Koorts vaccinatiebewijs (Gambia niet, Oeganda weer wel).

Reistype en kosten

Oeganda is zeer geschikt voor een actieve rondreis met veel wildlife. Gambia wordt daarentegen meestal als zonbestemming met één verblijfslocatie geboekt. De accommodaties in Oeganda zijn beter ontwikkeld en onderhouden dan die in Gambia. Meer zoals de mooie lodges in bijvoorbeeld Zuid Afrika. Daarentegen zie je in Oeganda (buiten Kampala) veel minder auto’s op de weg dan in Gambia. In Oeganda zijn de motor, de fiets en de benenwagen de meest populaire vervoersmiddelen. Dat zegt denk ik ook wel iets over de welvaart van de bevolking. In beide landen kun je lekker uiteten.

Een rondreis door Oeganda is prijziger dan een zonvakantie naar Gambia. Dit wordt door verschillende factoren beïnvloed, zoals activiteiten, aanbod touroperators en luchtvaartmaatschappijen, reisduur, e.d. Voor een 8-daagse pakketreis naar Gambia met kerst inclusief vlucht, accommodatie en ontbijt waren we EUR 1093 p.p. kwijt. De hadden dan ook wel de meest luxe kamer met zwembad direct aan ons terras en allebei 20 kg bagage. Als je een paar weken eerder kunt gaan, kost het de helft. We gaven ca. EUR 50 p.p.p.d. uit aan eten/drinken en EUR 270 p.p. aan tours/vervoer. Plus souvenirs op de Brikama Craft Market.

Een vliegticket naar Oeganda hoeft op zich niet veel geld te kosten (ca. EUR 600 retour). Het vervoer ter plekke is één van de grootste kostenposten, aangezien je een 4×4 (en eventueel een chauffeur) nodig hebt. Voor een 13-daagse groepsreis inclusief vervoer, accommodaties, ontbijt en excursies betaalde ik EUR 3737,50. De prijzige gorilla tracking, chimpansee tracking, talloze game drives en twee boottochten op de Nijl zaten daar al bij inbegrepen.

We verlengden onze Oeganda reis met twee nachten bij een hotel in Entebbe op het eind. En we deden nog een Shoebill Bird Tour à USD 60 p.p. Ter plekke gaven we in ruim twee weken tijd iets meer dan EUR 500 p.p. uit aan lunch, diner, drinken, souvenirs, extra tours, e.d.

Zonvakantie Gambia

De ligging aan de Atlantische kust net onder de Saharawoestijn, maakt Gambia een fijne (winter)zonbestemming. Lekker relaxen met zon, zee en strand. Vanuit de kust kun je uitstapjes van een paar uur tot een paar dagen maken, om zo meer van het land te zien en de cultuur te ervaren. Sommige reizigers combineren Gambia en Senegal als rondreis, maar de meesten gaan voor een relaxvakantie van 1-2 weken.

Touroperators TUI en Corendon bieden voordelige pakketreizen aan naar Gambia, inclusief vlucht, accommodatie en eventueel transfer. In het hoogseizoen bieden deze touroperators dagelijks groepstours aan. Persoonlijk vonden wij het leuker – en bleek bovendien goedkoper – om met Aladin, een privéchauffeur/gids van River Gambia Tours, op pad te gaan voor een paar dagen. Zo zie je ook wat van het land. Aladin haalt en brengt je met alle liefde én airco gratis van/naar de luchthaven.

In Gambia bieden veel taxichauffeurs en hotelmedewerkers zich – gevraagd en ongevraagd – aan voor tripjes. Maar pas op: zij hebben meestal niet de professionele ervaring noch verzekering. Bovendien vragen ze niet zelden de gekste prijzen. De hoofdwegen in Gambia zijn goed. Toch zou ik zelf een auto huren in Gambia niet echt aanraden, o.a. vanwege de chaotische wegwerkzaamheden in de kuststreek en de vele militaire check-points in het binnenland. Wel zag ik overlanders, maar die doorkruizen vaak heel Afrika.

Rondreis Oeganda

Oeganda leent zich het beste voor een rondreis van 8-21 dagen. Zelf ging ik 13 dagen met een kleine groepsreis mee en dat is best intensief. Er is echt te veel te doen en te zien in Oeganda om op één plek te blijven zitten. Bovendien zijn de afstanden daarvoor te groot. Het was al gauw 5-6 uur rijden van de ene accommodatie naar de andere, wat flink vermoeiend is, zeker als je zelf moet rijden.

As je vergelijkt met buurlanden als Tanzania en Soedan, is Oeganda relatief klein. Maar een rondreis is echt essentieel om zoveel mogelijk te kunnen zien. Je kunt zelf een 4×4 auto huren en rijden, een privéchauffeur inhuren, of met een groepsreis meegaan. Persoonlijk was ik met name in het bergachtige zuidwesten blij dat ik zelf niet hoefde te rijden; de binnenwegen daar zijn vrij slecht. En ja, de ene chauffeur ziet zich meer ook als een gids dan de andere…

Oeganda is geen zon, zee, strandbestemming zoals Gambia. Mocht je na een intensieve rondreis toch nog even een paar dagen willen relaxen, dan doen de meesten dat in Entebbe, de voorstad aan het Victoriameer. Heb je iets langer de tijd en geld over, dan kun je overwegen om met de boot van Entebbe naar de Ssese-eilanden te varen, of vliegen naar paradijselijk Zanzibar (Tanzania).

Binnenkort zal ik meer vertellen over de hoogtepunten tijdens mijn reizen door Oeganda en Gambia.

De mensen en cultuur

Je kunt natuurlijk niet alle inwoners van een land over één kam scheren qua karakter. Toch merkte ik in die paar weken wel duidelijke verschillen en overeenkomsten. Zowel Oegandezen als Gambia zijn vriendelijke, positief ingestelde mensen. En dat is als bezoeker erg prettig.

Gambianen vond ik doorgaans een stuk extroverter dan Oegandezen. Veel Gambianen zullen je op straat aanspreken en willen graag een praatje maken. Soms een beetje irritant als je even met rust gelaten wilt worden. In Georgetown hebben we een enkeling gesproken, die nog veel bezig is met het slavenverleden.

In Gambia leven ca. 15 verschillende stammen, zie ongeveer 30 verschillende talen spreken. Deze komen niet alleen in Gambia, maar eigenlijk in heel West Afrika voor. De Mandinka is de grootste bevolkingsgroep.

Cultuur Oeganda

Oegandese mensen vind ik een stuk ingetogener dan Gambianen, minder expressief/extrovert en een tikje conflictvermijdend. Kinderen worden streng opgevoed. Onderweg zwaaien ze allemaal naar je. In Oeganda overheerst de Hakuna Matata mentaliteit. Oftewel: geen zorgen, rustig aan, pluk de dag! Dat zeggen Oegandezen ook regelmatig. In tegenstelling tot veel andere Afrikaanse landen, zijn ze in Oeganda naar mijn idee niet blijven hangen in wrokgevoelens jegens de voormalige kolonisator (UK). Ze proberen het beste van hun leven te maken, hoe arm ze soms ook moge zijn.

Het noorden van Oeganda voelde als het meest authentieke, traditionele en conservatieve deel van het land. Officieel is vrouwenbesnijdenis verboden in Oeganda sinds 2009, daar schijnt het nog wel soms plaats te vinden. In Oeganda wordt er in toenemende mate op aangedrongen, dat meisjes zich vrouwelijk en netjes moeten kleden en gedragen. Homoseksualiteit is strafbaar. Ongeveer 80% van de Oegandezen is Christen. Er wonen zo’n 40 verschillende stammen, vaak met eigen taal en cultuur.

Zowel in Oeganda als Gambia worden jongens op traditionele wijze ‘man’ gemaakt, wat er heftig aan toe kan gaan. Jongens worden besneden. In Gambia zie je regelmatig jonge mannen verkleed over straat gaan, onderdeel van dit ‘vermanningsproces’. Gambia is een islamitisch land; in ieder dorp staat wel een – vaak slecht onderhouden – moskee. De meeste Gambianen stellen zich echter behoorlijk tolerant op ten opzichte van andere religies. Ik heb zelfs topless vrouwen op het strand zien liggen. En overal is alcohol te koop.

Armoede, vervuiling en dierenleed

En natuurlijk zijn er ook minder positieve aspecten aan deze twee Afrikaanse landen. In zowel Gambia als Oeganda zie je armoede om je heen. Tenzij je op je zonnebedje blijft liggen… Bijna de helft van de Gambianen en ruim een derde van de Oegandezen leeft onder de armoedegrens. In Gambia zijn de kinderen mondiger. Daar hebben we zelfs meegemaakt dat kleine kinderen de autodeur wilden opentrekken, om te bedelen. Of ze vragen op straat letterlijk of je iets voor ze hebt.

Je kunt overwegen wat leuks mee te nemen voor kinderen. Schoolspullen, snoep, e.d. Een zak lolly’s kun je ook ter plekke kopen. Tweedehands kinderkleding is in beide landen welkom. Veel kinderen lopen er niet al te best gekleed bij. In Oeganda hebben we ook een vluchtelingenkamp gezien. Triest maar realiteit; in buurland Congo zijn rebellen actief. En in Oeganda weten ze hoe dat is.

In Gambia zie je meer plastic en zwerfafval op straat dan in Oeganda. Oeganda wordt hierin ongetwijfeld beïnvloed door buurland Rwanda, waar bijvoorbeeld plastictasjes helemaal verboden zijn. Toen we in Oeganda het Batwa-volk bezochten, schrokken we van de hoeveelheid troep op de grond. En dat voor de voormalig inwoners van Bwindi Impenetrable Forest. Momenteel wordt dwars door Oeganda de Oost-Afrikaanse pijpleiding voor ruwe olie aangelegd, met veel gevolgen voor mens en milieu.

Ezels, paarden, geiten, e.d. zien er niet altijd even goed uit in Gambia. Geiten worden bovenop busjes vervoerd. Ezels staan soms in de volle zon. Magere paarden worden ingezet voor strandritjes. Zwerfkatten bij het hotel. Daar moet je tegen kunnen. In Oeganda zagen we dat soort dingen minder. Kinderen zijn daar terughoudender. Zaken worden vooral achterop de motor vervoerd, zelfs doodskisten. Maar daar hebben we bijvoorbeeld ook levende varkens op de motor vastgebonden gezien. Sneu!

Geschiedenis

Zoals eigenlijk vrijwel alle Afrikaanse landen, hebben zowel Gambia als Oeganda een roerige geschiedenis. Die ga ik hier niet in detail proberen te vertellen. Kortgezegd werd Gambia gebruikt als doorvoerhaven voor de slavenhandel. Oeganda en Gambia zijn allebei een Britse kolonie geweest en hebben allebei zwaar geleden onder dictatuur. De gruwelijkheden van het zogenaamde Verzetsleger van de Heer o.l.v. de Oegandese Joseph Kony in de jaren tachtig en negentig zijn berucht.

Vele Oegandezen hebben zwaar te lijden gehad van de gewelddadige rebellen op strooptocht door het land. Dorpen afgebrand, mensen vermoord, vrouwen verkracht, jonge meisjes en jongens ontvoerd en tot kindsoldaat gemaakt. Tijdens mijn reis las ik het boek Aboke Girls van Els de Temmerman. Geen vrolijk makende literatuur, wel zeer interessant, enorm verdrietig en heldhaftig.

Maar het mooie is dus, dat ondanks de ontberingen die ze hebben meegemaakt, en de armoede die er is, de mensen zo positief in het leven staan. Daarvoor kun je alleen maar respect hebben.

Hoe veilig zijn Oeganda en Gambia

Zowel Gambia als Oeganda hebben momenteel een geel reisadvies. Dat betekent dat het er veilig genoeg is om te kunnen reizen, maar dat er wel wat veiligheidsrisico’s zijn. In beide landen heb ik mij nooit onveilig gevoeld, maar dat wil niet zeggen dat er niets kan gebeuren. Geniet, maar wees alert en niet naïef.

In arme landen zoals Gambia als Oeganda zou ik je aanraden niet te koop te lopen met dure sieraden of spullen. Ga na zonsondergang niet over straat lopen, neem een taxi. Een taxi tussen bijvoorbeeld het hotel waar wij in Gambia verbleven en een restaurant aan/bij de Senegambia Rd (‘de strip’) kost hooguit D200 enkele reis (omgerekend zo’n EUR 3). Spreek die prijs vooraf met de chauffeur af. De taxi zal bij het restaurant blijven wachten om je terug te brengen. Neem in Gambia alleen de groene toeristentaxi’s, niet de gele.

Toen wij in Oeganda waren, waren er net een paar gevallen van ebola ontdekt. Na ons vertrek bereidde dat verder uit en gingen zelfs een paar regio’s in lockdown. Volgens de lokale kranten was het meer verspreid dan in het reisadvies op dat moment vermeld stond. Gelukkig weten de Oegandezen hoe ze daarmee om moeten gaan. Een paar maanden later zijn er geen nieuwe gevallen meer bekend.

De Oegandese hoofdstad Kampala is geen stad die ik zou aanraden. Onder andere in 2010 en 2021 vonden er terroristische aanslagen door islamitische extremisten plaats. Na aankomst en voor vertrek kun je beter een paar nachtjes in Entebbe aan het Victoriameer verblijven.

De Gambiaanse hoofdstad Banjul is een stuk kleiner. Er is zit slechts een kleine dependance van de enige universiteit van Gambia. Overdag kun je in Banjul wel gewoon over straat lopen. Lokale inwoners zijn hier mondig genoeg om het voor je op te nemen, mocht je dan toch lastig gevallen worden. Vooraf informatie inwinnen bij locals is verstandig.

Praktische tips, geld en voorbereiding

Neem ruim contant geld mee naar Gambia, EUR of USD maakt niet uit, ze zijn er gek op. Tourprijzen worden in EUR uitgedrukt. De Gambiaanse Dalasi (GMD) is niet veel waard. Als je pint krijg je er dikke stapels biljetten uit. Veel Gambiaanse pinautomaten accepteerden geen van onze bankpassen of creditcards, de Standard Chartered Bank gelukkig wel. Max opname is D8000 per transactie, plus D200 kosten. Hotels rekenen al gauw 4,5% commissie extra voor creditcardbetaling, als het al lukt. Restaurants, taxi, etc. allemaal cash betalen in Gambia.

In Oeganda ging het betalen en contant geld pinnen met mijn bankpas en creditcard een stuk makkelijker. Om de paar dagen pinden we wat Oegandese Shillings (UGX) bij. Hotels en restaurants daar accepteerden vaak wel creditcardbetaling. Op het mooiste bankbiljet staat een berggorilla.

Je inpaklijst en voorbereiding voor Oeganda en Gambia zal anders zijn. Voor Gambia hoef je weinig te regelen vooraf. Accommodatie, vlucht, bikini in je tas en hup gaan met die banaan. Eventueel een taxi vanaf de luchthaven. Zorg ervoor dat je anti-insectenspray met deet meeneemt. Huur een lokale chauffeur/gids in voor tours. Aladin van River Gambia Tours is een dikke aanrader! En voor Kisoro e.o. in zuidwest Oeganda is dat lokale gids Julius.

Je voorbereiding voor een rondreis Oeganda zal uitgebreider zijn dan voor een zonvakantie in Gambia. Voor een gorilla tracking dien je een redelijk goede conditie te hebben. Oefen bijvoorbeeld in de duinen met bergopwaarts lopen. Verder heb je bepaalde spullen nodig. Zoals een waterfles, goede wandelschoenen, wandelbroek, een paar tuinhandschoenen, etc. Wandelstok(ken) kun je zelf meenemen of ter plekke een houten wandelstok lenen. Voor meer details lees het specifieke artikel over gorilla tracking op deze site.

Visa en vaccinatie Oeganda en Gambia

Voor Gambia heb je zowel bij aankomst als vertrek EUR 20 p.p. contant nodig voor grenspassage. USD of GBP mag ook. Voor Oeganda dien vooraf online een visum aan te vragen, waar je USD 51.50 p.p. voor betaalt. Bij aankomst in zowel Oeganda als Gambia moet je paspoort nog minimaal 6 maanden geldig zijn.

Voor zowel Oeganda als Gambia worden diverse reisvaccinaties en malariapillen aangeraden. Oeganda vereist een Gele Koorts vaccinatie. Informeer tijdig bij de GGD voor persoonlijk advies en het maken van een afsppraak. En bij je zorgverzekeraar voor eventuele vergoeding vanuit je aanvullende verzekering.

Gambia stelt geen eisen meer ten aanzien van Corona. Oeganda wel, namelijk een coronavaccinatiebewijs of een coronatestuitslag. Voor de actuele status en details, zie het actuele reisadvies:

• check het actuele reisadvies voor Gambia
• check het actuele reisadvies voor Oeganda

Verschillen en overeenkomsten Oeganda en Gambia

Uiteraard zijn er nog meer verschillen en overeenkomsten tussen Oeganda en Gambia dan hier boven genoemd. Een paar dingen die zo nog in me opkomen zijn:

• In Oeganda zie je haast niemand roken en is het lastig om aan sigaretten te komen, terwijl in Gambia roken nog vrij populair is.
• In ieder Oegensees dorp staat wel een gebouw langs de weg met een enorm logo en/of slogan erop geschilderd. Een soort commerciële street art, bijvoorbeeld reclame voor een loterij, Africell of MoMoPay. In Gambia hebben we dit nergens gezien.
• Qua beste reistijd Gambia is het aan te raden rekening te houden met de Ramadan. In 2023 vindt de Ramadan plaats van 22 maart t/m 20 april. Voor een reis naar Oeganda hoef je hier geen rekening mee te houden, aangezien de meeste Oegandezen christelijk zijn.
• Zowel in Oeganda als in Gambia zie je vrouwen op straat lopen met dingen op hun hoofd; emmers, koffers, zakken rijst, hout, etc.
• In zowel Oeganda als Gambia wordt het fotograferen van mensen niet altijd gewaardeerd. In Oeganda kunnen – althans dat zei onze gids – bijvoorbeeld groepen mannen op motoren je achtervolgen als je ongevraagd een foto van ze maakt en geld eisen. Oppassen dus.
• Overal in Afrika zijn Chinezen actief, zo ook in Oeganda en Gambia. Gambianen zijn er niet positief over.
• Naar Oeganda en Gambia gaan vanuit Amsterdam-Schiphol rechtstreekse vluchten, zie Skyscanner.
• Tip voor Gambia: zeg niet dat je er voor de eerste keer bent.

Ken jij nog meer verschillen en overeenkomsten tussen Oeganda en Gambia? Ben jij al eens in Oeganda en/of Gambia geweest, of overweeg je deze Afrikaanse landen als volgende reisbestemming? Heb je iets gelezen in dit artikel dat je niet had verwacht? Heb je een relevante aanvulling of update? Laat gerust een reactie of vraag onderaan dit artikel achter. En deel gerust je eigen ervaring met (één van) deze landen, als je die hebt.

Ik waan mezelf geen expert; dit artikel is geschreven op basis van mijn eigen persoonlijke ervaringen en indrukken als reiziger naar Oeganda en Gambia, gesprekken met locals en genoemde literatuur.

Meer lezen

Wil je meer lezen over buurland Gambia? Op deze website staan meer artikelen:

• Gambia vakantie: Georgetown, Wassu, Baboon Island & Gambia River
• Waarom Fathala Wildlife Reserve in Senegal geen aanrader is
• Oeganda en Gambia: vergelijk twee toffe Afrikaanse reisbestemmingen
• Last-minute boeken? Mijn tips!

Binnenkort zal ik meer artikelen over Oeganda en Gambia op deze website publiceren. Wil je op de hoogte blijven, geef je dan op voor mijn maandelijkse nieuwsbrief en/of volg mij op sociale media zoals Facebook.

Gorilla tracking in Bwindi Impenetrable National Park – hoogtepunt Oeganda

---

Dit artikel bevat zogenaamde ‘affiliate links’. Het kost jou niets extra wanneer je via zo’n affiliate link iets bestelt of boekt! Affiliate partners belonen mij met een kleine commissie voor het maken van nuttige connecties tussen kopers en hun service of product (die ik aanraad op basis van persoonlijke ervaring, anders zet ik het er niet in). Dit helpt om de kosten van deze website te dekken. Zie het als een compliment voor mijn werk. Voor meer informatie kijk hier.

Laatst bijgewerkt op 09/23/2024 door Elisa Flitter Fever